การเก็บไข่ สาว ๆ ที่อยู่ในภาวะมีลูกยากหลายคน อาจจะรู้สึกกังวลหรือกลัว ว่าถ้าตัดสินใจเก็บไข่ จะเจ็บไหม ขั้นตอนของการเก็บไข่ยุ่งยากหรือเปล่า อาการหลังการเก็บไข่จะเป็นยังไง ต้องพักฟื้นนานแค่ไหน ถ้าตัดสินใจเก็บไข่ ต้องเตรียมตัวอย่างไร ศูนย์รักษาผู้มีบุตรยากอัครบุตร มาไขข้องข้องใจให้ทราบกันค่ะ
การเก็บไข่ไม่น่ากลัวอย่างที่คิด
การเก็บไข่ ถือเป็นขั้นตอนสำคัญขั้นตอนหนึ่ง ในการทำ เด็กหลอดแก้ว เป็นการดูดเก็บเซลล์ไข่ผ่านทางช่องคลอดจากฝ่ายหญิงออกมาภายนอกร่างกาย เพื่อนำมาผสมกับอสุจิ การเก็บไข่ที่อัครบุตร จะใช้เวลาสั้น ๆ ประมาณ 10-15 นาที ไม่น่ากลัว และไม่เจ็บ โดยมีทีมวิสัญญีแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญ ที่จะให้ยาระงับความรู้สึกแบบอ่อน ๆ ทางน้ำเกลือ ทำให้กล้ามเนื้อคลายตัว และหลับอย่างสบายตลอดการเข้ารับบริการ การหายใจยังคงเป็นไปตามปกติตามธรรมชาติ โดยอยู่ในการดูแลของวิสัญญีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญตลอดเวลา และดูแลคุณอย่างใกล้ชิดตั้งแต่เริ่มจนจบกระบวนการ
สิ่งที่ต้องเตรียมตัวเมื่อจะมาเก็บไข่
1. งดน้ำงดอาหาร 6-8 ชั่วโมง
2. อาบน้ำให้สะอาด
3. งดใส่น้ำหอม ครีม งดใช้เครื่องสำอางค์ทุกชนิด ไม่แต่งหน้า
4. ไม่ใส่เสื้อผ้าที่มีกลิ่นน้ำยาปรับผ้านุ่มรุนแรง
5. ไม่ใส่เครื่องประดับ และคอนแทคเลนส์
ขั้นตอนการเก็บไข่
1. ขั้นตอนแรก ถือเป็นสิ่งสำคัญที่สุด!! ในวันนัดเก็บไข่ แนะนำว่าควรต้องมาเตรียมตัวก่อนเวลานัดสักเล็กน้อยนะคะ เนื่องจากเวลาที่เริ่มเก็บไข่ต้องตรงตามเวลาที่คุณหมอกำหนด หากมาสายอาจทำให้พลาดโอกาสที่จะเก็บไข่ เพราะไข่อาจจะตกไปก่อน
2. ก่อนทำการเก็บไข่ คุณพยาบาลจะแนะนำให้คุณปัสสาวะให้เรียบร้อยก่อนเข้าห้องเก็บไข่นะคะ เนื่องจากหากมีปัสสาวะอยู่จะทำให้กระเพาะปัสสาวะป่องออกขัดขวางทางเก็บไข่ เวลาเก็บไข่อาจทำให้เข็มเก็บไข่ไปโดนบริเวณกระเพาะปัสสาวะ เกิดการบาดเจ็บและเป็นอันตรายได้
3. ทีมวิสัญญีแพทย์จะเข้ามาแนะนำรายละเอียดถึงขั้นตอนต่างๆ และเริ่มให้ยาระงับความรู้สึก เพื่อให้ร่างกายผ่อนคลาย หลับแบบสบาย ๆ ค่ะ
4. คุณหมอจะใช้เข็มขนาดเล็กยาวๆ เจาะผ่านผนังช่องคลอด แล้วดูดเซลล์ไข่ออกมาจากรังไข่ทีละข้าง โดยมีการอัลตร้าซาวด์ทางช่องคลอดเป็นตัวช่วยบอกตำแหน่งของฟองไข่ และรังไข่ ซึ่งในขั้นตอนนี้คุณจะไม่รู้สึกเจ็บเลยแม้แต่นิดเดียว เนื่องจากทางศูนย์อัครบุตรของเรามีทีมวิสัญญีแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญ ที่จะคอยดูแลให้ยาระงับความรู้สึกอยู่ค่ะ
5. เมื่อดูดเซลล์ไข่ออกมาแล้ว คุณหมอจะนำเซลล์ที่ได้ไปส่องผ่านกล้องจุลทรรศน์ เพื่อหาเซลล์ไข่ที่สมบูรณ์และทำการเตรียมในน้ำยา รอการปฏิสนธิด้วยวิธี ICSIต่อไป
6. หลังจบกระบวนการเก็บไข่แล้ว คุณจะถูกย้ายไปดูแลที่ห้องพักฟื้นราว1-2ชั่วโมง เพื่อรอให้ตื่นรู้ตัวดีและหมดฤทธิ์ยาระงับความรู้สึก จากนั้นก็สามารถกลับบ้านได้ค่ะ
การเก็บไข่ จะไม่อนุญาตให้สามีเข้าไปในห้องผ่าตัดนะคะ
ภายหลังการเก็บไข่ อาจมีอาการคลื่นไส้ รู้สึกหน่วงๆท้องน้อยเล็กน้อย แน่นท้อง หรือมีเลือดออกทางช่องคลอดได้เล็กน้อย หากมีอาการหน่วงๆที่ท้องน้อยสามารถรับประทานยาแก้ปวดพาราเซตามอลเพื่อช่วยลดอาการปวดได้ค่ะ ซึ่งอาการเหล่านี้ส่วนใหญ่จะค่อยๆหายไปได้เองภายใน7-10วันค่ะ
สำหรับใครที่มีฟองไข่โตเยอะ เก็บไข่ได้มาก อาจจะมีภาวะอืดแน่นท้องได้เยอะ แนะนำว่าการทานไข่ขาวเยอะๆจะช่วยลดอาการอืดแน่นท้องได้
แต่ถ้าหากหลังการเก็บไข่มีอาการปวดท้องรุนแรง มีไข้ หรือมีเลือดออกช่องคลอดมาก ร่วมกับมีหน้ามืด ใจสั่น อาจเกิดจากภาวะแทรกซ้อนจากการเก็บไข่ได้ แนะนำให้กลับไปพบคุณหมอที่รักษาเพื่อทำการตรวจหาความผิดปกติเพิ่มเติมนะคะ
การพักฟื้นหลังการเก็บไข่
หลังการเก็บไข่ จะต้องพักฟื้นต่อในห้องพักฟื้นประมาณ 1-2 ชั่วโมง เพื่อดูอาการอย่างใกล้ชิด โดยช่วงพักฟื้น สามารถอนุญาตให้สามีเข้ามาอยู่เป็นเพื่อนได้ เมื่อร่างกายกลับสู่ภาวะปกติ ก็สามารถทำกิจกรรมต่าง ๆ หรือเดินทางกลับบ้านได้
ข้อแนะนำหลังการเก็บไข่
1. ไม่ควรขับรถเองหรือเดินทางกลับบ้านตามลำพัง เนื่องจากฤทธิ์ของยานอนหลับอาจจะยังหลงเหลืออยู่
2. ไม่ควรขับรถ หรือกลับไปทำงานในช่วงระยะเวลา 24 ชั่วโมง
3. ไม่ควรทำงานหนัก
4. อย่าเครียด
5. ควรพักผ่อนให้มาก ๆ
6. ทานไข่ขาวเยอะๆช่วยลดอาการอืดแน่นท้องได้ค่ะ
เรื่อง การเก็บไข่ ไว้ใจศูนย์รักษาผู้มีบุตรยากอัครบุตร
โดย รศ.ดร.นพ.เรืองศิลป์ เชาวรัตน์ และทีมแพทย์ผู้เชียวชาญ