ท่อนำไข่มีบทบาทสำคัญในการขนส่งไข่จากรังไข่ไปยังมดลูก และเป็นสถานที่ที่เกิดการปฏิสนธิ แต่หากท่อนำไข่เกิดความผิดปกติ ก็อาจเป็นอุปสรรคสำคัญที่ขัดขวางการตั้งครรภ์ได้ บทความนี้ จะพาคุณไปทำความเข้าใจปัญหาเกี่ยวกับท่อนำไข่ สาเหตุ อาการ และแนวทางการรักษา เพื่อเพิ่มโอกาสในการมีบุตร
ท่อนำไข่ตีบ หรืออุดตัน (Tubal blockage): เกิดจากการอักเสบ การติดเชื้อ หรือพังผืด ทำให้ท่อนำไข่ตีบแคบลง หรืออุดตัน ไข่จึงไม่สามารถเดินทางมาพบกับอสุจิได้ หรือตัวอ่อนไม่สามารถเคลื่อนตัวไปฝังตัวในมดลูกได้ สาเหตุที่พบบ่อย ได้แก่
- การติดเชื้อ: เช่น หนองใน คลามีเดีย หรือการติดเชื้อในอุ้งเชิงกราน ซึ่งอาจทำให้เกิดพังผืด และอุดตันท่อนำไข่
- เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (endometriosis): เนื้อเยื่อ ที่คล้ายกับเยื่อบุโพรงมดลูก เจริญเติบโตนอกมดลูก เช่น ที่รังไข่ ท่อนำไข่ หรืออุ้งเชิงกราน ทำให้เกิดการอักเสบ และพังผืด
- การผ่าตัดในอุ้งเชิงกราน: เช่น การผ่าตัดไส้ติ่ง หรือการผ่าตัดซีสต์ อาจทำให้เกิดพังผืด และอุดตันท่อนำไข่
- การตั้งครรภ์นอกมดลูก: ตัวอ่อนฝังตัวนอกมดลูก เช่น ที่ท่อนำไข่ อาจทำให้ท่อนำไข่เสียหาย
ท่อนำไข่โป่งพอง (Hydrosalpinx): ท่อนำไข่มีลักษณะบวม และมีของเหลวคั่งอยู่ภายใน มักเกิดจากการอักเสบเรื้อรัง ทำให้การทำงานของท่อนำไข่ผิดปกติ และลดโอกาสในการตั้งครรภ์
ท่อนำไข่ผิดรูป: ท่อนำไข่มีรูปร่างผิดปกติ เช่น บิดเบี้ยว หรือมีรอยแยก ทำให้การเคลื่อนตัวของไข่ หรือตัวอ่อน เป็นไปอย่างยากลำบาก
อาการของท่อนำไข่ผิดปกติ
- ปวดท้องน้อย: อาจปวดแบบเรื้อรัง หรือปวดมากช่วงมีประจำเดือน
- ตกขาวผิดปกติ: มีตกขาวมาก มีกลิ่นเหม็น หรือมีสีผิดปกติ
- ประจำเดือนมาไม่ปกติ: เช่น มามาก มานาน หรือมาน้อย
- มีบุตรยาก: แม้จะมีเพศสัมพันธ์อย่างสม่ำเสมอโดยไม่คุมกำเนิด นานกว่า 1 ปี
การวินิจฉัย
- การซักประวัติ และตรวจร่างกาย: แพทย์จะสอบถามอาการ และประวัติสุขภาพ รวมถึง ตรวจภายใน เพื่อประเมินสภาพของอวัยวะสืบพันธุ์
- อัลตราซาวนด์: ตรวจดูลักษณะของมดลูก รังไข่ และท่อนำไข่
- การฉีดสี (Hysterosalpingography – HSG): ฉีดสารทึบรังสี เข้าไปในโพรงมดลูก และท่อนำไข่ เพื่อตรวจดูการอุดตัน
- การส่องกล้อง (Laparoscopy): ส่องกล้องเข้าไปในช่องท้อง เพื่อตรวจดูอวัยวะสืบพันธุ์โดยตรง
แนวทางการรักษา
- การผ่าตัด: เช่น การผ่าตัดส่องกล้อง เพื่อแก้ไขท่อนำไข่ที่ตีบ อุดตัน หรือผิดรูป หรือการผ่าตัดเอาท่อนำไข่ที่เสียหายออก
- เทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์:
- เด็กหลอดแก้ว (ICSI): เป็นทางเลือก สำหรับผู้ที่มีท่อนำไข่ตีบ อุดตัน หรือเสียหาย โดยนำไข่และอสุจิมาปฏิสนธินอกร่างกาย แล้วนำตัวอ่อนไปฝังในมดลูก
การป้องกัน
- รักษาสุขอนามัย: เพื่อป้องกันการติดเชื้อ เช่น เช็ดทำความสะอาดอวัยวะเพศ จากหน้าไปหลัง หลังการขับถ่าย สวมถุงยางอนามัยทุกครั้ง ที่มีเพศสัมพันธ์
- ตรวจสุขภาพประจำปี: รวมถึง การตรวจภายใน เพื่อคัดกรองความผิดปกติ และรักษาได้อย่างทันท่วงที
- ฉีดวัคซีนป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์: เช่น วัคซีนป้องกัน HPV และวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบบี
อย่าปล่อยให้ปัญหาท่อนำไข่ มาเป็นอุปสรรคขวางกั้นความฝันของคุณ! หากคุณกำลังเผชิญกับปัญหาเหล่านี้ อย่าลังเลที่จะปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อรับการวินิจฉัยที่ถูกต้อง และวางแผนการรักษาที่เหมาะสม ซึ่งจะช่วยเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ และมีบุตรสมใจ
ศูนย์ผู้มีบุตรยากอัครบุตร โรงพยาบาลวิชัยเวช อินเตอร์เนชั่นแนล แยกไฟฉาย
พร้อมเคียงข้างคุณบนเส้นทางสู่ความเป็นพ่อแม่
โทร: 0-2409-5191 หรือ 097-008-2949
หรือต้องการได้คำตอบได้ผ่านช่องทาง Line ได้เลย
หรือสามารถตรวจเช็คตารางแพทย์ออกตรวจ
เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษาได้เลยค่ะ